İSTANBUL (AA) - Yatırımcıların enflasyon ve büyüme odaklı beklentilerini şekillendiren her türlü veri ve gelişmeye duyarlılığı sürerken, bugün açıklanacak ABD'nin mayıs ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verisi öncesi küresel çapta risk iştahı azaldı.
Ülkede enflasyon martta yüzde 8,5 ile 41 yılın zirvesini görmüş, nisanda ise yüzde 8,3'e gerilemişti. Yatırımcıların enflasyondaki düşüşün kalıcı olup olmadığını sorgulayacağı ABD'nin mayıs ayı enflasyon verisinin yüzde 8,3 düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyor. Beklentilerin üzerinde gelen verilerin, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) sıkılaşma sürecini daha agresif yürüteceğine dair görüşleri güçlendireceği, bunun da pay piyasalarında satış baskısının sürmesine neden olabileceği öngörülüyor.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, dün yaptığı açıklamada, en çok odaklandığı konunun enflasyon olduğunu belirterek, "Daha yüksek enerji ve gıda fiyatları riskleri görüyorum. Ekonomik büyümenin de yavaşlamasını bekliyorum ancak resesyon yaşayacağımızı düşünmüyorum." dedi.
Avrupa tarafında, Avrupa Merkez Bankası (ECB) dün beklentiler doğrultusunda faiz oranlarında değişikliğe gitmezken, temmuz ve eylülde faiz artırımı sinyali verdi. Varlık alımlarının Temmuz'da biteceğini duyuran banka, enflasyon beklentilerini de yukarı yönlü güncelledi.
Kararın ardından açıklamalarda bulunan ECB Başkanı Christine Lagarde, enflasyon baskısının genişlediğini, yüksek enflasyonun herkes için büyük zorluk olduğunu söyledi. Temmuzda 25 baz puanlık faiz artırımının planlandığını, söz konusu artırımlara eylülde enflasyon tahminlerine göre devam edeceklerini vurgulayan Lagarde, "Eylül tahminleri 2024 enflasyonunu yüzde 2,1 veya daha yüksek gösteriyorsa faiz artışı 25 baz puanın üzerinde olabilir." ifadelerini kullandı.
ECB'nin enflasyonist risklerin sürdüğüne işaret etmesi ve hızlı faiz artırımlarına kapıyı aralaması ile "şahin" yorumlanan toplantısının ardından Almanya, İtalya ve Fransa'da tahvil faizleri hızlı yükseldi, pay piyasaları geriledi. Almanya'da DAX 30 endeksi yüzde 1,71, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,40 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,54 değer kaybetti. 10 yıllık tahvil faizi Almanya'da 8 yılın, Fransa'da 4 yılın ve İtalya'da 3,5 yılın zirvesini gördü. Avro/dolar paritesi ise dün 1,0611 ile 24 Mayıs'tan bu yana en düşük seviyeye geriledi.
Asya tarafında, küresel çapta yüksek enflasyon ve bu paralelde merkez bankalarının hızlı faiz artırımlarının ekonomik büyümeye zarar vereceği endişeleri devam ederken, pay piyasalarında karışık bir seyir izleniyor. Bugün açıklanan verilere göre, Çin'de TÜFE mayısta yıllık yüzde 2,1'le beklentiler paralelinde arttı. Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,5 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,2 geriledi, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,6 yükseldi.
Yurt içinde dün alıcılı bir seyir izlenen Borsa İstanbul'da, BIST 100 endeksi günü yüzde 1,23 artışla 2.571,57 puandan tamamladı. Dolar/TL ise, dün önceki kapanış seviyesine göre yüzde 0,3 artışla 17,1961'den kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 17,2490'dan işlem görüyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığınca dün akşam Türkiye Ekonomi Modeli çerçevesinde atılacak yeni adımlar silsilesinin paylaşılacağının duyurulmasının ardından, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), finansal istikrarın güçlendirilmesine yönelik tedbirleri açıkladı.
Bu kapsamda BDDK, tüketici kredilerinde vade sınırını düşürdü, kredi kartları için asgari ödeme limitlerini yeniden düzenledi. Halka arz ve sermaye piyasası araçlarının yurt dışında ihraçlarını teşvik edici adımlar atan SPK, ayrıca Borsa İstanbul nezdinde Emtia Pazarı'nın kurulduğunu ve altın sertifikası ihracına ilişkin çalışmalara başlandığını bildirdi. TCMB ise ticari kredilere uygulanan zorunlu karşılık oranlarını yüzde 10'dan yüzde 20'ye yükseltirken, bankaların, yabancı para yükümlülükler için Türk lirası cinsinden menkul kıymet tesisine ilişkin tebliği yayımladı.
Öte yandan Bakanlık, gelire endeksli devlet iç borçlanma senedi (GES) çıkaracaklarını, talep toplama işlemlerinin 15 Haziran'dan itibaren gerçekleştirileceğini bildirdi. Vatandaşların yatırımlarını TL cinsi varlıklara yönlendirebilmesi için alternatif bir araç olarak açıklanan GES, gelir performansı güçlü olan ve bütçeye hasılat aktarımı yapan kamu iktisadi teşebbüslerinin gelirlerine endeksli olacak.
Analistler, ABD'nin mayıs ayı enflasyon verileri öncesi tahvil piyasalarındaki hareketliliğin devam ettiğini, yükselen enflasyon ve merkez bankalarının para politikası sıkılaşmasına ilişkin endişelerle pay piyasalarında risk iştahının azaldığını söyledi.
Bugün yurt içinde ekonomi yönetimi tarafından açıklanan adımların piyasalara yansımalarının izleneceğini aktaran analistler, yurt dışında ise ECB Başkanı Christine Lagarde'ın açıklamaları ve ABD'nin mayıs ayı enflasyon verilerinin izleneceğini bildirdi.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2.600 ve 2.650 seviyelerinin direnç, 2.500 ve 2.440 puanın destek konumunda bulunduğunu ifade etti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, nisan ayı işsizlik oranı
15.30 ABD, mayıs ayı TÜFE
17.00 ABD, haziran ayı Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi
21.00 ABD, mayıs ayı hazine bütçe dengesi
Muhabir: Belgin Yakışan Mutlu
