KUDÜS (AA) - İşgal altındaki topraklarda yaşayan Filistinliler uzun yıllar boyunca İsraillileri hedef alan "taş atma, bıçaklama, arabayla ezme ve ateş açma şeklinde" eylemler gerçekleştirdi ancak İsrail için en acı sahneler otobüsleri ve ticaret merkezlerini hedef alan ve yaklaşık 15 yıldan uzun süredir görülmeyen bombalı saldırılarda ortaya çıktı. Kudüs'te dün eş zamanlı iki patlamanın ardından duyulan siren, polis ve ambulans sesleri, İsraillilerin eski şokları yeniden hatırlamasına yol açtı. Batı Kudüs'ün Ramot kavşağında benzer bir patlamadan hemen önce yine Batı Kudüs'ün Givat Shaul kavşağındaki bir otobüs durağının yakınında meydana gelen patlamada 16 yaşında bir İsrailli öldü ve 3'ü ağır olmak üzere 15 kişi yaralandı. İsrail'de aşırı sağcılık artarken patlamalar yaşandı AA muhabirine konuşan İsrailli güvenlik uzmanı ve Kudüs'teki İbrani Üniversitesi araştırmacılarından Roni Şaked, "Yaşananlar, İsrail'de bombalı saldırıların geri döndüğü korkusuna yol açtı." dedi. İnsanların otobüs ve ticaret merkezlerindeki bombalı saldırıların geri gelmesinden korktuğunu söyleyen Şaked, "Son yıllarda arabayla ezme, bıçaklama ve silahlı saldırılar gibi olaylar yaşandı. Şimdi yeni olan şeyse, bir yandan bombalı saldırıların geri dönmesi, diğer yandan da İsrail'de sağcı bir hükümetin kurulması." diye konuştu. Şaked, İsrail'de aşırı sağcı açıklamalar yükselirken saldırılar da artarsa, "olayların iki tarafın da istemediği bir duruma geleceğine" dair korkulara işaret ederek, "Mevcut atmosfer çok gergin. Aşırı sağcı sesler yükseliyor ve Filistinlilerin eylemlerini artırma çağrıları var; bu genel olarak siyasi atmosfere de yansıyor." değerlendirmesinde bulundu. Gergin atmosfer İsrail yönetimini ciddi önlemlere itebilir İsrail ve Filistin coğrafyasında şiddetin arttığı Birinci ve İkinci İntifada dönemi konusunda uzman Şaked, geçmişte ancak onlarca kişinin öldüğü büyük saldırıların ardından toplanan hükümetin dünkü saldırılar sonrasında da benzer alarm durumuna geçtiğine dikkati çekti. İsrail ve Filistin'den sert açıklamaların geldiğini ve "medyanın da bu atmosferi daha da köpürttüğünü" kaydeden Şaked, "genel kasvetli atmosferin İsrail hükümetini böyle bir toplantıya zorladığını" söyledi. İntifadalardan farklı bir yol izlendi Patlamalarla ilgili yapılan ilk incelemeler, saldırılarda uzaktan kumandalı iki patlayıcı düzeneğin kullanıldığını gösteriyor. İkinci İntifada saldırılarında otobüslerde, kafelerde, iş merkezlerinde canlı bomba kullanılırken, son patlamalarda farklı bir yol izlendiği ortaya çıktı. Jerusalem Post gazetesi, Batı Kudüs'teki ilk saldırının olduğu yere yerleştirilen bombanın daha güçlü olduğunu, hasarı artırmak için patlayıcının içine metal çivilerin yerleştirildiğini yazarken, Haaretz gazetesi çifte saldırının hazırlanış ve planlama açısından, "nispeten yetenekli bir düşman hücresinin izlerini taşıdığına" sayfalarında yer verdi. Haaretz gazetesinin askeri analisti Amos Harel, yazısında, saldırıların "yalnız kurt" diye nitelenen bireysel bir eylem değil, Nablus'taki Aslan İni gibi yeni bir yerel grubun işi olduğundan şüphelenildiğini aktardı. Harel, iki patlamanın, "İsrailliler için acı verici eski anıları tetiklediği" yorumunu yaptı. Yeni bir dönemin başlangıcı mı? Haaretz yazarlarından Nir Hassun da haberinde, son yıllarda "Kudüs'te onlarca saldırı olduğunu ama hiçbirinin dünkü bombalı saldırılara benzemediğini, olay yerinde İsrail'in neredeyse unuttuğu sahneler görüldüğünü" kaydetti. Hassun, patlama sahnelerinin, "yetişkin Kudüslülerin çoğuna İkinci İntifada'yı ve Kudüs'teki diğer korku dönemlerini hatırlattığını" yazdı. İsrailli yazar, "Kudüslülerin zihninde dolaşan büyük soru, unutmayı tercih ettiğimiz saldırıların yeniden yaşandığı dönemin başında olup olmadığımızdır? Yeni bir dalganın başlangıcında mıyız?" diye sordu. Polis ne diyor? İsrail Polis Şefi Kobi Shabtai dün yaptığı yazılı açıklamada, Batı Kudüs’te meydana gelen iki bombalı saldırının "yıllardır benzeri görülmeyen saldırılar" olduğunu belirtmişti. Shabtai, "Böyle bir terör saldırısı yıllardır görülmedi. Art arda saldırı düzenlendi." ifadelerini kullanmıştı. İsrailli yetkili, "saldırıyı düzenleyen hücreye ulaşmak için diğer tüm güvenlik güçleriyle ellerinden gelen her şeyi yapacaklarını" vurgulamıştı. Bombalı saldırıların ardından İsrailli güvenlik otoriteleriyle yaptığı değerlendirme toplantısı sonrasında görüntülü mesaj yayımlayan İsrail Başbakanı Yair Lapid de Batı Kudüs'te yaşanan bombalı saldırıların "son yıllarda gördüklerinden farklı" olduğuna dikkati çekmişti. Muhabir: Abdurrauf Arnaut